NÓI VỚI NGHỆ SĨ

Nghệ sĩ hỡi,
Đôi chân đã đưa anh đi đến đâu,
Dấu chân anh in trên những miền đất nào?
Những nơi anh qua,
Con đường có bằng phẳng,
Hay gập ghềnh sỏi đá?
…

Nghệ sĩ hỡi,
Đôi mắt anh đã thấy những gì?
Khi anh lên miền ngược,
Lúc anh xuống miền xuôi,
Vùng trung du rồi núi cao, hải đảo,
Sông dài, biển rộng,
Gấm vóc quê hương,
Có làm đôi mắt anh rực sáng?
Hay những phận đời lầm than, cơ cực,
Giúp anh quên cái đẹp của thiên nhiên?
Nghệ sĩ hỡi,
Hãy nhắm mắt lắng nghe
Hồn dân tộc thở than từ bao thế hệ,
Lớp cháu con mai này rồi sẽ ra sao?
Ôi đôi mắt cho ta giàu,
“Nhãn Tuệ” cho ta đau để tỉnh táo và sáng suốt!
…
Nghệ sĩ hỡi,
Đôi tai anh biết âm thanh nào thánh thót!
Âm thành nào êm ái,
Âm thanh nào lả lướt,
Âm thanh nào ru ngủ người nghe,
Âm thanh nào ngọt như lời mẹ ru trưa hè,
Âm thanh nào như làn gió mát…
Nhưng còn đó những tiếng rao đêm,
Tiếng trẻ khóc đói cơm, khát sữa,
Còn đó trong sâu thẳm phận người:
“Những tiếng rên rỉ, hậm hực, gầm gừ,
Vì ngèo đói, ốm đau,
Vì những bất công vẫn đang tồn tại”.
MĨA MAI THAY!
…
Nghệ sĩ hỡi,
Anh hãy lý giải đi!
Vì sao anh không đến với khổ đau,
Vì sao anh không nhìn cảnh lầm than,
Vì sao anh không nghe lời oán thán, khóc than?
Ai cấm đoán hay đe dọa anh?
Ai hành hạ dọa giết khi anh lên tiếng?
Hay con tim anh đã chết lâu rồi
Cùng với những lời đường ngọt
Với cảnh sống an nhàn
Không vướng bận áo cơm?!
…
Nghệ sĩ hỡi,
Nơi phố xá đông vui
Nơi nhà cao chọc trời
Nơi vui chơi giải trí…
Có ai cấm anh vẽ, chụp,
Ai cấm anh viết nhạc và lời ca?
Có ai cấm anh say, đắm chìm trong tiệc rượu?
Nhưng cũng không ai cấm anh giành cho nghèo đói
Giành phần cho những người thiếu thốn, khổ đau.
Nay anh viết cho mỹ nữ,
Mai anh vẽ cho quan quyền,
Và ngày kia, ngày kìa cho doanh nghiệp,
Người giàu sang…
Nghệ sĩ hỡi,
Bao giờ anh viết,
Anh vẽ,
Anh chụp,
Cho người nghèo?
Bao giờ hỡi anh?!
…
Nghệ sĩ hỡi!
Có bao giờ anh tự hỏi:
Nếu đặt trong bức vẽ của anh
Một thiếu phụ lộng lẫy xiêm y
Với một đứa bé lem luốc bẩn,
Thì bức tranh đó đem đến niềm vui hay gợi lên nỗi buồn?
Giá trị thẩm mỹ ở đâu?
Có bao giờ anh hỏi:
Trong lời ca sao không viết về người đói?
Trong bài thơ sao không thấy những tiếng than?
Phải chăng xã hội đã hết khổ đau,
Cuộc sống đã hết sạch lầm than,
Muôn nơi chẳng còn bất công?
Quan quyền đã vì dân!
Hy sinh bản thân lo cho dân trước?
Phải chăng đã hết bọn sâu mọt?
Đã hết lũ tham tàn hại dân?
Đã hết bọn tham ô, ăn hối lộ?
Đã hết bọn hãm hại người lương thiện?
…
Nghệ sĩ hỡi,
Hãy lắng nghe,
Hãy ngắm nhìn,
Hãy nghĩ suy,
Rồi… xin anh,
Hay đi với đôi chân vững chắc
Đôi mắt sáng rực mở to
Đôi tai tinh tường
Và một trí tuệ minh mẫn.
Anh hãy viết,
Hãy vẽ,
Hãy chụp,
Hãy sáng tác nhạc, điệu vũ,
Hãy viết kịch bản, lời ca
Cho những người nghèo
Những người không thể trả tiền công,
Cho anh.
…
Nghệ sĩ hỡi,
Cuộc đời anh sẽ mãi tối tăm,
Tác phẩm của anh chẳng bao giờ lay động nổi lòng người
Bởi anh thiếu chữ công tâm
Với cuộc sống vốn chưa phải là hoàn thiện
Đất nước chưa phải là thiên đường
Và cường quyền lẫn bạo quyền cần dẹp bỏ.
…
Nghệ sĩ hỡi,
Nỗi ghê tởm đối với nghệ thuật thối tha
Cũng gần như thái độ đối với sự thờ ơ
Trước cuộc sống của anh!
Nghệ sĩ hỡi,
Đời cần anh góp thêm những vần thơ, lời nhạc,
Đời cần anh vẽ những bức tranh,
Chụp những khoảnh khắc,
Về nỗi khổ, sự bất công,
Về sự biến chất, mất lương tâm của chính quyền.
Nghệ sĩ hỡi,
Anh nghĩ gì,
Khi chỉ một vụ tham ô, lãng phí,
Quan quăng đi số tiền gần bằng tiền dân đóng thuế một năm?
…
Nghệ sĩ hỡi,
Nếu nghệ thuật chỉ để mua vui,
Nghệ thuật chỉ là trò chơi và giải trí,
Thì tài năng của anh cũng chẳng có giá trị gì.
Tác phẩm của anh đâu có lương tri
Không ghi dấu những tầng sâu khát vọng
Chẳng đem đến điều gì tươi sáng
Cho hiện tại và tương lai.
Vậy, anh sáng tạo làm gì?
Khi bản thân anh không ươm mầm hoài bão,
Tác phẩm của anh không cháy lên
Ngọn lửa của sự khát khao,
Của đam mê, đớn đau,
Lẫn hân hoan vui sướng tột đỉnh,
Khi nhận ra chân giá trị được sinh thành
Trong tác phẩm của anh…!
…
Nghệ sĩ hỡi,
Cuộc đời dài rộng
Dẫu có bất công
Cũng không dung nạp
Những tác phẩm không có giá trị con người.
Tôi, anh, chẳng thể vui cười
Khi xung quanh bao người đang rên xiết.
Tôi, anh, hãy đi và viết,
Vẽ, chụp hình,
Hãy tô thắm những đôi má non tơ
Làm ánh lên trong đôi mắt trẻ thơ
Niềm tin rực cháy!
Khát vọng tràn đầy!
Vào tương lai, vào ngày mai,…
Hỡi những ai tâm hồn còn rung động
Hãy cùng tôi tấu lên khúc nhạc oai hùng
Vượt qua khốn cùng mà tiến tới tương lai
Hạnh phúc phải được sẽ chia
Áo cơm no ấm cho mọi nhà
Niềm vui chan hòa khắp nơi
Tương lai phơi phới...!
Ơi!, Những tiếng reo mừng vang dội.
Chung tay nào nghệ sĩ,
Chúng ta hãy góp sức xây dựng cho đời
Một cuộc sống đẹp tươi!

09/05/2014.
(26/04/2014 – 06/06/2014)
Ảnh ST